ประวัติผู้ก่อตั้งมูลนิธิสากลเพื่อคนพิการ

ประวัติผู้ก่อตั้งมูลนิธิสากลเพื่อคนพิการ

ศาสตราจารย์วิริยะ นามศิริพงศ์พันธุ์

ปณิธานอันตั้งมั่น

ครั้งที่ผมได้โอกาสจาก Miss Genevieve Caulfield สตรีตาบอดชาวอเมริกันผู้ก่อตั้งโรงเรียนสอนคนตาบอดกรุงเทพ เธอบอกกับผมประโยคหนึ่งซึ่งมันดังก้องอยู่ในหัวผมจนทุกวันนี้

“…วิริยะ ถ้าเธอเติบโตขึ้นแล้วประสบความสำเร็จ เธอไม่ต้องตอบแทนฉัน แต่ขอให้เธอไปช่วยเหลือคนพิการในประเทศไทย…”

ศาสตราจารย์วิริยะ นามศิริพงศ์พันธุ์

ประธานมูลนิธิสากลเพื่อคนพิการ และผู้ก่อตั้งศูนย์ฝึกอาชีพคนพิการอาเซียน

ข้อมูลส่วนตัว

เกิดวันที่ 3 มกราคม พ.ศ.2495  ปัจจุบันอายุ 68 ปี

สมรสกับนางมณี นามศิริพงศ์พันธุ์ มีบุตร 3 คน

เกียรติสูงสุดแห่งชีวิต

เครื่องราชอิสริยาภรณ์ชั้น มหาปรมาภรณ์ช้างเผือก

ผลงานชิ้นสำคัญ

พ.ศ.2550 ศาสตราจารย์วิริยะ นามศิริพงศ์พันธุ์  ได้รับการแต่งตั้งเป็นสมาชิกสภานิติบัญญัติแห่งชาติ จึงได้ผสานความร่วมมือกับรัฐบาล ภายใต้การนำของ พลเอก สุรยุทธ์ จุลานนท์ นายกรัฐมนตรี เสนอให้มี พระราชบัญญัติส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการ เพื่อให้สิทธิคนพิการได้รับโอกาส พัฒนาความสามารถของตนเองอย่างเต็มศักยภาพ และสร้างสภาพแวดล้อมที่ให้ทุกคนเข้าถึง และใช้ประโยชน์ได้ และเพื่อให้คนพิการสามารถอยู่ร่วมกับบุคคลทั่วไปได้อย่างเสมอภาค

โดยพรบ.ส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการฉบับนี้ มีส่วนสำคัญที่ทำให้นายจ้างที่ต้องจ้างงานคนพิการและไม่ได้จ้าง ต้องจ่ายเงินสมทบเข้ากองทุนส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการตามกฎหมาย เพื่อเป็นทุนสําหรับการใช้จ่ายเกี่ยวกับการคุ้มครองและพัฒนาสมรรถภาพคนพิการ การศึกษาและการประกอบอาชีพของคนพิการ รวมทั้งการส่งเสริมและการสนับสนุนการดําเนินงานขององค์กรที่เกี่ยวข้องกับคนพิการ โดยจัดสรรให้อย่างเป็นธรรมและทั่วถึง ซึ่งในแต่ละปีผู้ประกอบการมีการจ่ายเงินสมทบเข้ากองทุนฯ ปีละกว่า 2 พันล้านบาท แต่การใช้จ่ายตามวัตถุประสงค์กลับน้อยกว่ามาก ส่งผลให้กองทุนฯ มีเงินสะสมสูงถึง 1 หมื่นล้านบาท 

การศึกษา

พ.ศ.2513 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 จากโรงเรียนเซนต์คาเบรียล

พ.ศ.2515 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 จากโรงเรียนอัสสัมชัญ บางรัก

พ.ศ.2519 นิติศาสตรบัณฑิต (เกียรตินิยม) มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

พ.ศ.2520 เนติบัณฑิต จากสำนักอบรมศึกษาทางกฎหมายแห่งเนติบัณฑิตยสภา

พ.ศ.2524 นิติศาสตร์มหาบัณฑิต สาขากฎหมายแพ่ง มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

พ.ศ.2526 ปริญญาโท สาขากฎหมายภาษีอากร (LLM. in Taxation) จากมหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ด ประเทศสหรัฐอเมริกา

บทบาทและหน้าที่ปัจจุบัน

• รับราชการ ตำแหน่งศาสตราจารย์ระดับ 10 คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
• กรรมการส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการแห่งชาติ (โดยมีนายกรัฐมนตรีเป็นประธาน)
• ผู้ก่อตั้งและประธานมูลนิธิสากลเพื่อคนพิการ
• กรรมการอำนวยการสภาสังคมสงเคราะห์แห่งประเทศไทย
• กรรมการสภาสถาบันอาศรมศิลป์
• กรรมการมูลนิธิสถาบันวิจัยเพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการ
• กรรมการมูลนิธิสถาบันผู้นำคนตาบอด
• กรรมการมูลนิธิ APCD
• กรรมการมูลนิธิคนตาบอดไทย
• กรรมการสภาคนพิการทุกประเภทแห่งประเทศไทย

บทบาทและหน้าที่เพื่อประโยชน์ของสังคมที่ผ่านมา

• สมาชิกสภานิติบัญญัติแห่งชาติ
• สมาชิกสภาปฏิรูปแห่งชาติ
• สมาชิกสภาที่ปรึกษาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ 2 สมัย
• กรรมการของคณะกรรมการอิสระเพื่อการปฎิรูปการศึกษา
• ประธานอนุกรรมการเด็กเล็ก ของคณะกรรมการอิสระเพื่อการปฏิรูปการศึกษา
• กรรมการนโยบายขององค์การกระจายเสียงและแพร่ภาพสาธารณะแห่งประเทศไทย (Thai PBS)
• คณะกรรมการปฏิรูปประเทศไทย (ชุดท่านอานันท์ ปันยารชุน)
• ประธานเครือข่ายด้านคนพิการเพื่อการปฏิรูป สมัชชาปฎิรูปแห่งประเทศไทย
• ประธานสถาบ้นกฎหมายภาษีอากร มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
• กรรมการผู้ทรงคุณวุฒิของคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน
• กรรมการผู้ทรงคุณวุฒิของสภาการศึกษา
• กรรมการสภาสถาบันวิทยาลัยชุมชน
• รองประธานคณะกรรมการส่งเสริมการศึกษาสำหรับคนพิการ
• รองประธานคณะกรรมการกองทุนส่งเสริมการศึกษาสำหรับคนพิการ
• อนุกรรมการที่ปรึกษาด้านภัยพิบัติของ กสทช.
• อนุกรรมการที่ปรึกษากฎหมายของ กสทช.
• ประธานสภาคนพิการทุกประเภทแห่งประเทศไทย สามสมัย
• ประธานมูลนิธิธรรมิกชนเพื่อคนตาบอด ในพระบรมราชูปถัมภ์ 2 สมัย

ผลงานด้านการคุ้มครองสิทธิเสรีภาพของประชาชน

ศาสตราจารย์วิริยะ นามศิริพงศ์พันธุ์ ได้ทำหน้าที่เป็นแกนนำรณรงค์ให้รัฐธรรมนูญ พ.ศ.2540 (มาตรา 30,55,80) และ พ.ศ.2550 (มาตรา 30,49,54,80) มีบทบัญญัติประกันสิทธิคนพิการและมีแนวนโยบายพื้นฐานแห่งรัฐให้พัฒนาคนพิการ ให้พึ่งตนเองได้ ส่งเสริมความเสมอภาคและขจัดการเลือกปฏิบัติโดยไม่เป็นธรรมต่อบุคคล โดยรณรงค์ให้มีพระราชบัญญัติหลายฉบับ ดังต่อไปนี้

• พรบ.การฟื้นฟูสมรรถภาพคนพิการ พ.ศ.2534
• พรบ.ส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการ พ.ศ.2550
• พรบ.การจัดการศึกษาสำหรับคนพิการ พ.ศ.2551
• ยกเลิกกฎหมายจำกัดสิทธิคนพิการ ให้มีกฎหมายส่งเสริมหรือขจัดอุปสรรค เพื่อให้คนพิการมีสิทธิเสรีภาพเท่าเทียมกับบุคคลทั่วไปเช่น พรบ.ระเบียบข้าราชการพลเรือน พ.ศ. 2518 และ 2551 ให้คนพิการเป็นข้าราชการพลเรือนได้
• พรบ.ระเบียบบริหารราชการกรุงเทพมหานคร พ.ศ. 2528 แก้ไขเพิ่มเติม พ.ศ.2550
• พรบ.ข้าราชการการเมือง พ.ศ.2535 แก้ไขเพิ่มเติม พ.ศ.2550
• พรบ.การประกอบ โรคศิลปะ พ.ศ.2542 แก้ไขเพิ่มเติม พ.ศ. 2550 เป็นต้น

ในขณะเดียวกันได้เร่งรัดให้รัฐบาลลงนามและให้สัตยาบรรณอนุสัญญาว่าด้วย สิทธิคนพิการ(CRPD) เป็นประธานจัดทำโครงการสัมมนาเพื่อระดมความคิดเห็นในการจัดทำอนุบัญญัติ ตามพระราชบัญญัติส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการ พ.ศ. 2550 ซึ่งสามารถยกร่างอนุบัญญัติได้ครบถ้วน ซึ่งมีมากกว่า 25 ฉบับ ในระหว่างดำรงตำแหน่งรองประธานกรรมาธิการกิจการเด็ก เยาวชน สตรี ผู้สูงอายุ ผู้พิการ และความมั่นคงแห่งชาติ สภานิติบัญญัติแห่งชาติ ในระหว่าง พ.ศ.2549-2551 และได้ร่วมผลักดันให้มีกฎหมายเกี่ยวกับเด็กเยาวชนสตรี และความมั่นคงของมนุษย์อีกหลายฉบับ

ศาสตราจารย์วิริยะ ยังเป็นแกนนำรณรงค์ให้มีแผนส่งเสริมและพัฒแนาคุณภาพชีวิตคนพิการฉบับที่ 1 3 (2540-2544) และเป็นประธานโครงการจัดสัมมนาเพื่อจัดทำแผนสิทธิมนุษยชนของคนพิการ มีการรณรงค์ให้คนพิการและผู้ดูแลคนพิการทราบถึงสิทธิตามกฎหมายของตนและประโยชน์ ของแผนพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการ ฉบับที่ 1-3 อีกทั้งขับเคลื่อนให้คนพิการได้รับสิทธิประโยชน์ตามสิทธิและแผนพัฒนาคุณภาพชีวิตของคนพิการตลอดจนให้ความช่วยเหลือคนพิการ ทางด้านกฎหมาย การศึกษา อาชีพ และความช่วยเหลืออื่น ผ่านองค์กรที่ตนดำรงตำแหน่งกรรมการ และเป็นประธานหลายแห่ง เช่น สมาคมคนตาบอดแห่งประเทศไทย, สภาคนพิการทุกประเภทแห่งประเทศไทย, มูลนิธิธรรมิกชนเพื่อคนตาบอด, มูลนิธิคนตาบอดไทย, มูลนิธิส่งเสริมอาชีพคนตาบอดและมูลนิธิสากลเพื่อคนพิการ (พ.ศ.2526-ปัจจุบัน)

อีกทั้งได้มีการจัดทำวิจัย เขียนหนังสือบทความเกี่ยวกับสิทธิมนุษยชนคนพิการ เช่น งานวิจัยการแก้ไขกฎหมาย ศึกษากรณีกฎหมายและระเบียบที่จำกัดสิทธิคนพิการในการประกอบอาชีพ ปีพ.ศ.2546 จัดทำหนังสือ “กฎหมายและนโยบายของรัฐเกี่ยวกับคนพิการ” พ.ศ.2539 บทความศีลธรรมและกฎหมายสิทธิมนุษยชน พ.ศ.2540, อุปถัมภ์อำนาจนิยมและสิทธิมนุษยชนในสังคมไทย พ.ศ.2543

รางวัลแห่งความภาคภูมิใจ

• สอบได้อันดับที่ 1 ของคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์และได้รับรางวัลภูมิพล
• รางวัลบุคคลดีเด่นของชาติ สาขาพัฒนาสังคม (ด้านกฎหมาย) จากสำนักงานคณะกรรมการเอกลักษณ์ของชาติ พ.ศ.2546
• รางวัลคนพิการตัวอย่าง จากสภาสังคมสงเคราะห์ฯ พ.ศ.2527
• รางวัลผู้ให้ความร่วมมือส่งเสริมและสนับสนุนงานสวัสดิการคนพิการจากคณะกรรมการฟื้นฟูสมรรถภาพคนพิการ พ.ศ.2541 ฯลฯ
• รางวัลพ่อดีเด่นแห่งชาติ จากสภาสังคมสงเคราะห์ พ.ศ.2546
• รางวัลผู้ทำคุณประโยชน์ให้แก่กระทรวงศึกษาธิการ 3 สมัยติดต่อกัน ระหว่าง พ.ศ.2545-2547